Doelgroep
Met Schrijven leer je zo! geven leerkrachten goed schrijfonderwijs aan álle kinderen in het (speciaal) basisonderwijs. De methode bestaat uit twee leerlijnen: Schrijven leer je zo! voor kinderen met een reguliere onderwijsbehoefte. En Schrijven leer je zo! Plus voor kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte.
Didactiek: verfrissend en nieuw
De lessen in Schrijven leer je zo! zijn speels en uitdagend. Kinderen en leerkrachten die de methode gebruiken, zijn er zeer enthousiast over. Kinderen leren op een ontspannen manier schrijven en krijgen positieve feedback. Daardoor ontwikkelen ze zich snel en goed.
Snel leren en automatiseren dankzij het Schrijfspel en verkeerslichten
Het hart van de methode is het Schrijfspel. Hierin leert het kind zich in stapjes oriënteren:
- van groot naar klein schrijven: van walvis naar muis (vormconstantie)
- van zwaar naar licht drukken: van nijlpaard naar mug (kracht- en drukregulatie)
- van langzaam naar snel schrijven: van slak naar haas (ritme en maat).
Kinderen leren en automatiseren in korte tijd de lettervormen die nodig zijn voor een vloeiend handschrift dankzij de zogenoemde verkeerslichtletters. Dit zijn oriëntatietekens die de schrijfbeweging aangeven: start – terug – stop. Zo verkent de leerling de beweging, richting en vorm van de letters en cijfers.
Ontspannen schrijven dankzij kleurenrasters en grote liniatuur
Kinderen leren ontspannen schrijven dankzij kleurenrasters en een grote liniatuur. Ze schrijven de romp van de kleine letters in witstroken, de stok in het luchtvlak (blauw) en de staart in een grondvlak (groen). De sleutelwoorden ‘lucht' en ‘grond' helpt hen om de vorm van de letters te automatiseren. Kinderen krijgen de steun die nodig is om op één lijn te schrijven met vette lijnen in het groene en blauwe raster.
De liniatuur is groter dan in andere schrijfmethoden. De reden is dat een kleine liniatuur remmend en frustrerend werkt: leerlingen moeten veel bijsturen om hun lettergrootte aan te passen aan hulplijntjes. Bovendien leren kinderen stapsgewijs tussen en op verschillende soorten liniatuur te schrijven. De stappen zijn:
- kleurenraster met vier lijntjes
- vier lijntjes zonder kleurenraster
- twee lijntjes
- één lijntje
- zonder lijntjes (in de groene balk)
De afbouw in liniatuur en daarmee de opbouw in moeilijkheidsgraad biedt een diagnostisch moment: u ziet per kind de vorderingen in het schrijfproces. Hierdoor kunt liniatuur op maat aanbieden waarmee u het kind ondersteunt in zijn overige schrijftaken. Dit doet u met lijnenschriftjes en de webapplicatie.
Groot leerrendement dankzij positieve benadering en reflectie
Schrijven leer je zo! stimuleert het kind competenties te verwerven met een opbouwende, positieve benadering. Op elk werkblad staat een pictogram dat het kind uitnodigt uit het mooiste resultaat te kiezen.
Schrijven leer je zo! geeft een groot leerrendement met directe positieve feedback en coöperatief leren. Kinderen hoeven geen dag te wachten tot hun schriftje is nagekeken. Ze analyseren en evalueren meteen hun eigen motorische proces en dat van andere leerlingen. Dat doen ze door structureel aan te geven wat gelukt is. Dit coöperatieve leren en het regelmatig doorspreken van de evaluatiegegevens zorgt bovendien voor een kritische en positieve leerhouding.
Motoriek: afwisselend en degelijk
Kinderen ontwikkelen met Schrijven leer je zo! een beter handschrift, doordat ze de kleine motoriek goed onder de knie krijgen. Ze trainen de schrijfbeweging door afwisselende motorische oefeningen te doen.
Beter handschrift dankzij beweging
Kinderen krijgen altijd een letter én een aansprekende motorische oefening aangeboden. Leerkrachten hoeven daardoor geen handleiding te raadplegen of een oefening te bedenken.
Daarnaast geeft de methode speelse oefeningen voor zithouding, schrijfhouding en pengreep. Kinderen krijgen een stappenplan waarmee ze op een positieve manier ervaren wat een goede schrijfhouding en -beweging zijn. Bij elke stap hoort een motorische oefening die weer in direct verband staat met het aandachtspunt in de zithouding. Kinderen krijgen concrete voorbeelden en oefeningen om met steun- en oriëntatiepunten de juiste zithouding te ontwikkelen. Zo is de motorische oefening ‘wiebelzitten' gekoppeld aan het aandachtspunt ‘zithouding' en de oefening ‘potloodklimmen' aan het aandachtspunt ‘aanleren van een juiste pengreep'.
Talige aanpak: betekenisvol en dichtbij
Schrijven leer je zo! leert kinderen de technische vaardigheid van het schrijven binnen een betekenisvolle context. Kinderen gebruiken de taal die ze nodig hebben. Dat maakt leren schrijven gemakkelijker. Bovendien gebruikt Schrijven leer je zo! een lettertype dat herkenbaar en eenvoudig te leren is. Deze talige aanpak vindt u steeds terug. Bijvoorbeeld door het stimuleren van en het werken met eigen teksten, zelfgekozen thema's, voorlezen van teksten aan anderen, reflecteren op inhoud, en de onderlinge dialoog.
Opbouw methode
De methode Schrijven leer je zo! bestaat uit verschillende materialen en activiteiten. U kunt de leermiddelen gebruiken bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van uw schrijflessen. Hieronder vindt u een overzicht van de leerdoelen, zodat u eenvoudig een programma kunt maken.
Doel en domein
Elk kind een goed leesbaar handschrift leren dat er verzorgd uitziet en dat in een vlot tempo geschreven kan worden. Dat is het doel van Schrijven leer je zo!. Concreet leert het kind:
- op een ontspannen manier schrijven
- zelfstandig en zonder methodevoorbeeld de kleine letters, hoofdletters en cijfers in blokschrift uit het hoofd schrijven
- gedurende een bepaalde tijd in een vlot tempo schrijven
- zelfstandig de kwaliteit van het eigen handschrift beoordelen
De methode gaat uit van drie domeinen: motorisch-technische vaardigheid, grafische vormgeving en versnelling schrijftempo. Per jaargroep ligt het accent op een ander domein.
Leerdoelen per groep
Groep 1 en 2
Ontwikkelen van de motoriek en voorbereidend schrijven.
- ontwikkelen van de grote en de kleine motoriek met gebruik van Schrijfkriebels
- aanleren van een goede zithouding, papierligging en potloodhantering met gebruik van het Stereobord, de Motokist en de voorbereidende vormen van Schrijven leer je zo!
Groep 3
Aanvankelijk schrijven.
- aanleren en inoefenen van een goede zithouding, papierligging en potloodhantering
- bevorderen van de arm-, hand- en vingermotoriek
- bevorderen van de oog-handcoördinatie
- aanleren en inoefenen van letters, cijfers en leestekens
- aanleren en inoefenen van het blokschrift
- leren schrijven in kleurenrasters
- kritisch beoordelen van het eigen handschrift en dat van anderen
Groep 4
Aanvankelijk schrijven.
- schrijven met een goede zithouding, papierligging en potloodhantering
- bevorderen van de arm-, hand- en vingermotoriek
- inoefenen van het blokschrift
- aanleren en inoefenen van de hoofdletters
- schrijven van woorden en zinnen
- kritisch beoordelen van het eigen handschrift en dat van anderen
- leren schrijven in kleurenrasters en tussen vier lijnen
Groep 5
Voortgezet schrijven.
- schrijven met een goede zithouding, papierligging en potloodhantering
- bevorderen van de arm-, hand- en vingermotoriek
- inoefenen van het blokschrift
- schrijven van cijfers en leestekens
- leren schrijven met behulp van verschillende liniatuur
- schrijven van lange woorden en zinnen
- kritisch beoordelen van het eigen handschrift en dat van anderen
Groep 6
Voortgezet schrijven.
- kritisch beoordelen van het eigen handschrift en dat van anderen
- automatiseren van het schrift
- kennismaken met temposchrijven
- schrijven van lange woorden
Groep 7
Voortgezet en creatief schrijven.
- kritisch beoordelen van het eigen handschrift en dat van anderen
- automatiseren van het schrift
- schrijven op tempo
- schrijven van lange woorden
Groep 8
Voortgezet en creatief schrijven:
- kritisch beoordelen van het eigen handschrift en dat van anderen
- automatiseren van het schrift
- schrijven op tempo
- schrijven van lange woorden en zinnen